درجهبندی و اعتبار علمی نشریات داخلی در ایران توسط معاونت پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انجام میشود.
بالاترین درجه نشریات دانشگاهی در ایران “علمی–پژوهشی” و درجه مصوب دیگر، “علمی–ترویجی” است و درآخر نیز نشریات علمی تخصصی یا عمومی قراردارند که درجه مصوبی از وزارت علوم ندارند.
۱. نشریات علمی–پژوهشی
مطابق تعریف، یک مقاله علمی–پژوهشی به دنبال « جستجوی حقایق و کشف بخشی از معارف » یا به عیارت دیگر « بیان اندیشهای در موضوع علمی از طریق مطالعهای نظاممند جهت یافتن روابط اجتماعی میان پدیدههای طبیعی» است.
این مقالات باید از دو خصلت “اصالت” و “ابداع” برخوردار باشند و نتایج آنها به کاربردها، روشها، و مفاهیم و مشاهدات جدید در زمینه علمی با هدف پیشبرد مرزهای علم و فنآوری منجر گردد. در واقع هدف اصلی مقالۀ علمی-پژوهشی ایجاد یک استدلال است. مخاطبان این نشریات، استادان دانشگاه، دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی و پژوهشگران مؤسسات تحقیقاتی هستند.
برخی از مجلات علمی–پژوهشی ایرانی در مؤسسه اطلاعات علمی (ISI) که بین المللی است نیز نمایه می شوند.
۲. نشریات علمی–ترویجی
یک مقاله علمی–ترویجی برای ارتقای سطح اطلاعات مخاطب موضوعی علمی را ترویج میکند.
این مقاله ها با هدف آشناسازی می تواند ترجمه یا تالیف باشد به نحوی که تفسیری جدید، از مقالات و کارهای قبلی ارائه و یا اطلاعاتی جدید را با تفاسیر قبلی در هم آمیزد، یا سیر جریان پیشرفت فکری حوزۀ مورد بحث و مباحثات مربوط را ترسیم نماید.
از این گونه نشریات میتوان به مقاله های مروری، تدوینی، ترجمهای، تحلیلی اشاره کرد که مقاله های تحلیلی ارزش و اعتبار بالاتری دارند.
هدف یک مقالۀ علمی-ترویجی خلاصه کردن و استنتاج مباحث و ایدههای دیگران است، بدون اینکه پژوهشگر چیز جدیدی به آن اضافه کند.
اینگونه مجلات دستاوردهای علمی، فنی و حرفهای آموزنده را به زبانی ساده برای افراد دارای تحصیلات دانشگاهی، دانشآموزان سالهای بالای دبیرستان، صنعتگران، مخترعین، مبتکرین، و افراد دارای تحصیلات غیر رسمی ارائه میدهند.
۳. مجلات علمی-تخصصی (علمی – عمومی):
این نشریات عمدتاً وابسته به برخی سازمانها و نهادهای خاص بوده و مباحث تخصصی در یک زمینه را مطرح و نویسندگان مختلف مطالب خود را برای این نشریات ارسال می کنند.
نکته قابل توجه در مورد این نوع مجلات این است که این مجلات هیچگونه امتیاز و مجوز علمی را دریافت نکرده و دارای درجه مصوبی نیستند و صرفاً بهمنظور اطلاعرسانی و بالا بردن آگاهیهای بخش خاصی از جامعه هدف در زمینههای تخصصی به چاپ مطالب میپردازند. مانند مجله علمی-تخصصی رشد که وابسته به وزارت آموزش و پرورش بوده و به فعالیت در زمینۀ مباحث آموزشی میپردازد.
بیست و ششمین کنفرانس بین المللی شبکه های توزیع نیروی برق
اردیبهشت۱۴۰۱ – تهران IAEEE